การทำดอกไม้จันทน์ ไว้อาลัยครั้งสุดท้ายแด่บุคคลที่จากไป
ตามคติความเชื่อของชาวพุทธไทยแต่โบราณ การจัดงานฌาปนกิจให้ผู้เสียชีวิต ถือได้ว่าเป็นการแสดงความเคารพและไว้อาลัยเป็นครั้งสุดท้าย และด้วยความเชื่อว่าจะนำไปสู่สุคติและพบแต่สิ่งที่ดีงามในภพหน้า
สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้คือดอกไม้จันทน์ และธูปทอง เทียนทอง เพราะเชื่อว่ากลิ่นหอมของดอกไม้จันทน์นี้จะนำดวงวิญญาณของผู้ที่ล่วงลับไปสู่สรวงสวรรค์ แต่ด้วยดอกไม้จันทน์เป็นของสูงที่มีราคาแพง จึงเริ่มมีผู้คิดประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์เทียมขึ้นจากวัสดุต่างๆ ขึ้นแทน
และในวันที่ 26 ตุลาคมนี้ ซึ่งจะมีพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชขึ้น หัวใจของพสกนิกรทั่วไทยจึงต่างหลั่งไหลมุ่งไปที่ท้องสนามหลวง น้อมส่งเสด็จฯพระองค์สู่สวรรคาลัยเป็นครั้งสุดท้าย และแน่นอนเช่นกันว่าดอกไม้จันทน์ในงานพระราชพิธีนี้ได้มีการจัดเตรียมไว้เป็นจำนวนมาก
ซึ่งหน่วยงานราชการต่างก็นำเสนอคลิปวิธีการทำดอกไม้จันทน์เพื่อใช้ในงานพระราชพิธีและมีอีกหลายหน่วยงานที่กำลังเร่งผลิตดอกไม้จันทน์เหล่านี้ให้เพียงพอกับความต้องการของพสกนิกรจำนวนมาก
ซึ่ง www.ThaiSMEsCenter.com ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของประชาชนชาวไทยก็ขอใช้พื้นที่ตรงนี้ในการนำเสนอวิธีการทำดอกไม้จันทน์ให้ได้รับทราบสำหรับท่านที่มีความสนใจหรือต้องการทำแจกจ่ายให้กับคนอื่นทั่วไปที่ต้องการมาร่วมในงานพระราชพิธีครั้งสำคัญนี้
ภาพจาก goo.gl/sVcD44 , goo.gl/BshlVq
อุปกรณ์สำคัญในการทำ
- กาว
- กรรไกร
- ด้าย
- กระดาษ/เปลือกข้าวโพด
- กระดาษแข็ง (แม่แบบกลีบ)
- ตะเกียบ
- กระดาษย่นสีดำ
ส่วนประกอบสำคัญในดอกไม้จันทน์ 1 ดอกนั้น มีส่วนสำคัญคือ เกสร กระเปาะหุ้มเกสร กลีบดอก และ หนวดจันทน์ ดังนั้นขั้นตอนการทำจึงต้องแบ่งออกเป็น 4 ส่วนหลักดังนี้
เกสรของดอกไม้จันทน์
- เริ่มจากการนำเปลือกข้าวโพดแห้งมาตัดหรือฉีกให้เป็นเส้นยาว มีความกว้างขนาด 0.5 -1 เซนติเมตรโดยประมาณ
- ม้วนบิดเส้นเปลือกข้าวโพดให้เป็นเกลียวทั้งเส้น มัดปมให้อยู่ตรงกลาง ทำแบบนี้ทั้ง 3 เส้น
- นำเกสรที่ทำเสร็จเรียบร้อยแล้ว นำปลายทั้งสองด้านจับมาทบกันในลักษณะแบ่งครึ่งปมจะอยู่ด้านบน ทั้ง 3 เส้น
- เสร็จขั้นตอนในข้อ3ให้นำมามัดส่วนปลายเกสรรวมกันด้วยเส้นด้ายให้แน่นพอประมาณ
กระเปาะหุ้มเกสร
- นำเอาเปลือกข้าวโพดมาตัดให้เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเล็กๆ หรือกะพันให้รอบเกสรได้มิด
- จากนั้นให้นำเปลือกข้าวโพดที่ตัดไว้นำมาหุ้มปิดเกสรไว้ แล้วมัดด้วยด้ายในตำแหน่งเดียวกัน
- ใช้ตะเกียบหรือนิ้วค่อยๆดันเข้าไปในกระเปาะรอบๆเกสร เพื่อที่จะให้ตัวกระเปาะนั้นโปร่งออกมาเพื่อให้สวยงาม
- ส่วนปลายกระเปาะสามารถนำกรรไกรมาตัดให้เป็นรูปฟันปลาได้ แล้วนำตะเกียบมาม้วนดัดอีกครั้งนึง เพื่อให้เกิดความสวยงามและเป็นธรรมชาติมากขึ้น
หนวดจันทน์
สำหรับหนวดจันทน์ ให้นำเปลือกข้าวโพดมาฉีกตามแนวยาวตามชอบ จำนวน 2 เส้น จากนั้นให้ม้วนบิดเป็นเกลียว จากนั้นให้นำมาม้วนดัดรอบตะเกียบมาในลักษณะคล้ายสปริง
ภาพจาก goo.gl/9y7SmL
กลีบดอก
ในส่วนของกลีบดอกจะประกอบไปด้วย กลีบใหญ่ 3 กลีบ กลีบเล็ก 3 กลีบ วิธีทำเริ่มจาก
- เอาแม่แบบทาบลงบนเปลือกข้าวโพดแห้ง แล้วตัดตามแบบทั้งกลีบเล็กและกลีบใหญ่ อย่างละ 3 กลีบ
- ใช้ตะเกียบม้วนดัดปลายกลีบเบาๆ เพื่อให้กลีบดอกงอเล็กน้อยหรือตามความเหมาะสมสวยงาม ทำแบบนี้ทั้ง 6 กลีบ
มาถึงขั้นตอนสำคัญหลังจากที่ได้ส่วนประกอบทั้งหมดแล้วนั้นคือการเอามาการประกอบตัวดอกไม้จันทน์โดยเริ่มจาก
- นำกลีบเล็กมาประกอบเข้ากับกระเปาะเกสรดอกไม้จันทน์ทั้ง 3 ด้าน โดยให้ส่วนโค้งคว่ำลง แล้วมัดด้วยด้ายเหมือนเดิม ทำแบบนี้ทีละกลีบ ในตำแหน่งเดียวกัน
- เมื่อทำกลีบเล็กครบ 3 กลีบเเล้ว ก็ต่อด้วยการทำกลีบใหญ่ โดยให้นำมาวางสับหว่างกัน เเล้วก็มัดด้วยด้ายเหมือนเดิมในตำแหน่งเดียวกัน
- นำหนวดจันทน์ที่เตรียมเอาไว้ นำมามัดติดกับตัวดอก
- เมื่อประกอบทุกอย่างเข้าด้วยกันหมดแล้ว ให้ตัดก้านดอกให้เสมอกัน ซึ่งให้ทิ้งความยาวจากฐานดอกประมาณนิ้วครึ่งถึงสองนิ้ว หรือแล้วแต่ความเหมาะสม
- พันด้วยกระดาษย่นสีดำที่ก้านดอก และทากาวเล็กน้อยที่หัวท้ายของกระดาษย่นก็เป็นอันเรียบร้อย
ภาพจาก goo.gl/X6nM1A
เทคนิคที่สำคัญและควรระวัง
- ในการมัดกลีบแรกต้องทำให้มั่นคงที่สุดเพราะจำได้ไม่ทำให้กลีบอื่นๆนั้นล้นตามลงมาได้
ทั้งนี้ในการทำดอกไม้จันทน์ในงานพระราชพิธีอาจมีความจำเพาะเจาะจงและลงลึกในรายละเอียดอีกจำนวนมากเพื่อให้ได้ดอกไม้จันทน์ที่สมพระเกียรติ์มากที่สุด
ด้วยเหตุนี้หากเราต้องการร่วมในงานพระราชพิธีก็สามารถไปรับดอกไม้จันทน์ในจุดที่จัดเตรียมเอาไว้ซึ่งจะมีการประกาศให้ทราบเมื่อใกล้ถึงวันพระราชพิธีด้วย
อ้างอิงจาก https://bit.ly/2FyR9nY